Są szkoły deklarujące brak ocen. Do takich szkół należy Akademia. Nasi nauczyciele na co dzień nie stawiają ocen wyrażonych numerycznie. Jednocześnie brak tak rozumianych ocen nie oznacza braku informacji o tym, jak uczeń pracuje, w czym jest świetny, nad czym musi popracować. Informacja o postępach w pracy jest czymś innym niż sucha cyfra.

To, że można uczyć bez ocen, wiadomo od dawna. Niektórym się to co prawda nie mieści w głowie. Trudno im sobie bowiem wyobrazić, w jaki sposób można motywować uczniów do nauki. Wyjaśnijmy więc, jak to jest w ADE. Jak motywujemy do nauki i jak sobie radzimy bez ocen.

Zaznaczmy na początku, że “brak ocen” to skrót myślowy. Od oceniania nie uciekniemy. Każdy z nas, wykonując jakąś pracę, jest narażony na to, że zostanie ona w sposób mniej lub bardziej przychylny skomentowana. Myśląc o tradycyjnych ocenach w szkole, wracamy jednak pamięcią do dzienniczków, w których w rzędach nauczyciele wpisywali trójki, czwórki, czasami z minusem lub plusami. Tak faktycznie nie oceniamy. Ocenianie w ADE opiera się na tak zwanym ocenianiu kształtującym, a więc metodzie, która głównie polega na tym, że po wykonaniu zadania uczeń otrzymuje komentarz, dzięki któremu dowiaduje się, co jest w jego pracy wykonane prawidłowo a co trzeba poprawić. Innymi słowy jest to konstruktywna krytyka pracy, której celem jest polepszenie jakości wykonanego zadania.

Staramy się słuchać uczniów. Im są starsi, tym większe jest przyzwolenie na specjalizację w poszczególnych przedmiotach. Nasz program skonstruowany został tak, by uczeń wiedział, co jest wiedzą podstawową, czego – pisząc językiem kolokwialnym – nie odpuścimy a czego, zdając sobie sprawę z konsekwencji swojego wyboru, uczeń może nie realizować. Zależy nam na pozytywnej motywacji ucznia.

Uczniowie i ich Rodzice dwa razy w roku otrzymują obszerną ocenę opisową, którą redaguje mentor na podstawie informacji przekazanych przez innych nauczycieli pracujących z uczniem. Mentor wysyła ją do Rodzica i jest ona podstawą do pogłębionej rozmowy. W jej trakcie rodzic ma możliwość zapytać o szczegóły oceny, zastanowić się nad wspólnymi celami na przyszłość, wreszcie zgłosić swoje uwagi.

W treści oceny rodzic znajdzie nie tylko informacje na temat poziomu opanowania wiadomości, ale również na temat tego, w jakim stopniu uczeń rozwinął na lekcjach umiejętności miękkie. Doceniamy takie międzyprzedmiotowe umiejętności jak zbudowanie samodzielnej, pisemnej lub ustnej wypowiedzi (nie tylko na polskim), umiejętność podsumowania porcji wiadomość, wyszukiwania i filtrowania wiadomości, kończenie zadania, wyciąganie wniosków na podstawie danych, współpraca z innymi, umiejętność korzystania z konstruktywnej krytyki i jej formułowanie.

Tradycyjne oceny pojawiają się u nas na świadectwie ukończenia roku szkolnego. Są one wynikiem wspólnej, podsumowującej pracę roczną dyskusji między uczniem a nauczycielem. Z naszego doświadczenia wynika, że niezmiernie rzadko dochodzi do nieporozumień w tym względzie. Cieszymy się, że tak wielu uczniów naprawdę nie uczy się dla ocen.